Zavicajno odeljenje

Studijska čitaonica

Opšta istorija sveta za decu -Johana Matije Šreka,
štampana je u Lajpcigu 1784.g. kod M.G.Vajdmanovih naslednika.Pisana je goticom na nemačkom jeziku i ima 380 strana. Sadrži imenski registar i pregled istorijskih događanja od 551.g. pre nove ere do 1784.godine.

Zavičajno odeljenje osnovano je 1965. godine, kao deo nacio- nalnog fonda naše sredine i služi kao izvor za mnogostruka izučavanja materijalne i duhovne kulture zavičaja.
U svom fondu sadrži 6500 monografskih publikacija. Geografski on obuhvata Zlatiborski okrug, građu koja tretira problematiku ovog područja ili su autori iz ovog kraja. Zavičajni fond ima određenu kulturno-istorijsku i naučno- dokumentacionu vrednost, pa se isključivo koristi u studijskoj čitaonici.

U fondu periodike ima 118 naslova podeljenih na staru i tekuću periodiku. Prvi i najstariji list iz 19. veka, Zlatibor, izlazio je u Užicu u periodu 1885-1893.g. U Biblioteci se čuva 248 brojeva,a originali se nalaze u Sveučilišnoj biblioteci u Zagrebu. Bogatstvo užičke štampe nalazi se i u 33 naslova predratne periodike– Užičke novine, Užički glas, Era, Užički odjek, Narodne novine, Učiteljski podmladak i dr., kao i tekuće periodike-lokalni list Vesti koji izlazi od 1945. g. (samo jedan broj je izašao 1941.), Užička nedelja, kao i časopisi Međaj, Užički zbornik, Istorijska baština.

Zavičajno odeljenje poseduje bogat fond neknjižne građe-fotodokumenata,plakata,pozivnica,mikrofilmova,gramofonskih ploča,zvučnih zapisa,geografskih karata,CD-ova i dr.
Pri ovom odeljenju je i fond rukopisa. Neki od njih su objavljeni(Sećanja-Maga Magazinović ,Varoš , ljudi događaji-Dragutin Prljević), a neki čekaju na objavljivanje (dramski tekstovi Jevrema Čakarevića, Etnografske zabeleške Radoja Uskokovića...).
Deo kulturnog nasleđa predstavljaju i četiri poklon zbirke, koje se čuvaju kao posebne celine: Miloša B. Jankovića, Mitra P. Mitrovića, Dragutina M. Prljevića i Živana L. Ćirića.

Zavičajni autor Radovan Popović, novinar, književnik, letopisac, hroničar, bibliograf i priređivač, poklonio je NBU preko 2000 monografskih publikacija i periodike i time postao najveći darodavac ove ustanove.

U fondu stare i retke knjige najstarije knjige su:
Opšta istorija sveta za decu/ Johana Matije Šreka (1784.) i Istorija raznih slovenskih naroda/ Jovana Rajića (1794.)

Staro Užice

Istorija raznih slovenskih naroda-Jovana Rajića,
arhimandrita u svetom Arhangelskom manastiru Kovilje, štampana je u Beču 1794.g. kod gospodina Stevana Novakovića. Pismo je slaveno-serbsko, a knjiga ima 702strane.
Ilustrovana je gravirama srpskih vladara .Sadrži карте Паноније, karte Panonije, Misira,Dakije, i Ilirije rađene rukom Zaharija Orfelina, kao i rodoslove kneževa i kraljeva srpskih i hrvatskih.